Instrument om economische uitbuiting aan te pakken

Nationaal strafrecht pakt economische uitbuiting voornamelijk aan door mensenhandel te criminaliseren. Men baseert zich hiervoor op een internationale definitie met een open lijst van vormen van uitbuiting, wat het moeilijk maakt om met rechtszekerheid de lijn te trekken wanneer werk uitbuiting wordt en dus een crimineel feit is.

De bevindingen van Weatherburn's vergelijkend onderzoek naar strafzaken in België, Engeland en Wales bieden een uniek inzicht in de wijze waarop de wet in de praktijk wordt toegepast. Het leidde daarnaast tot de ontwikkeling van de volgende definitie van economische uitbuiting: “Persoon A maakt bewust oneerlijk gebruik van de kwetsbare positie van persoon B door middel van het uitoefenen van controle waaruit een gebrek aan respect blijkt voor de menselijke waardigheid van persoon B, en dit om hieruit een voordeel te verkrijgen.”

Deze voorgestelde conceptualisering kan als een instrument worden gebruikt om een rechtsgebied dat momenteel wordt vertroebeld door een grote verscheidenheid van antwoorden verder te verduidelijken. “Onlangs hebben actoren van hoog niveau binnen de EU en de Raad van Europa opgeroepen om duidelijkheid te verschaffen over de definitie. Ik hoop uiteraard dat deze onderzoeksresultaten een positieve bijdrage kunnen leveren en invloed kunnen hebben op de volgende stappen in de verduidelijking van de boven- en ondergrenzen van de economische uitbuiting in de wetgeving zodat het probleem beter kan aangepakt worden”, aldus dr. Weatherburn.

Wereldwijd werden in 2016 naar schatting 21 miljoen mensen (The ILO Global Estimate of Modern Slavery in 2017 ‘Dwangarbeid en gedwongen huwelijken’) uitgebuit onder erbarmelijke leef- en werkomstandigheden, ondanks het verbod op slavernij sinds 1926 en het verbod op mensenhandel voor economische uitbuiting van 2000.

Bron: VUB